Vooruit met de thuisbatterij?

De energietransitie zorgt voor elektrificatie van de energievoorziening in en rondom de woning. Door de groei van duurzame elektriciteit wordt flexibiliteit steeds belangrijker voor onder andere netcongestie & energiebalancering. Hoe creëer je flexibiliteit? Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van batterijen of in de toekomst via elektrische auto’s; vehicle-to-grid. Voor huishoudens is elektriciteitsopslag mogelijk door middel van een thuisbatterij. Sommige ‘cowboys’ maken het echter niet voor iedereen gemakkelijker. Tijd voor perspectief?

Thuisbatterij: rollen in het energiesysteem
De markt voor thuisbatterijen groeit. Energie opslaan in plaats van aan het net leveren. De thuisbatterij kan de volgende rollen spelen in het energiesysteem:

1. Opslag van eigen zonne-energie: de thuisbatterij slaat zonne-energie op die niet direct gebruikt kan worden en deze elektriciteit wordt later gebruikt als er meer energievraag van het huishouden is.

2. Energiebalancering: handelen op de energiemarkten door te laden en te ontladen, zowel op de day-aheadmarkt via een dynamisch energiecontract als mogelijk op balanceringsmarkten.

3. Congestiemanagement: de netbeheerder geeft een vergoeding, zodat de thuisbatterij ingezet wordt om de piekbelasting op het elektriciteitsnet actief te verlagen.

4. Verlagen eigen piekbelasting: de thuisbatterij wordt ingezet om de piekbelasting van het huishouden te verlagen. Dit kan zowel voor de afname van als de invoeding op het elektriciteitsnetwerk van elektriciteit.

Instabiliteit van het net uitgelegd aan de hand van de Solar Duck Curve
De Duck Curve, een wereldwijd fenomeen, werd rond 2012 bedacht door de California Independent System Operator in de Verenigde Staten. Met een tekening van een simpele eend wordt de vraag van elektriciteit op het net gedemonstreerd. In de curve zie je een uurlijkse zonne-energieopwekking & gebruikspatronen.

Hoe te interpreteren?

• De lijnen vormen een Duck Curve: ze laten zien hoeveel elektriciteit gedurende de dag door het net wordt getransporteerd.
• De daling van de lijnen halverwege de dag - zonnigste moment - weerspiegelt wanneer zonne-energie wordt opgewekt. Op dit moment is er minder behoefte aan andere ‘grote’ energiebronnen om de vraag te dekken.
• Wanneer de zon onder gaat en de productie van zonne-energie afneemt nemen de lijnen een steile opwaartse bocht waardoor een eend vorm ontstaat door de piek in de vraag.

Het moment van de plotselinge piek door de toegenomen vraag kan instabiliteit van het elektriciteitsnet veroorzaken. Hoe kan je dit sturen? Voor de hand liggende oplossingen zijn batterijen & warmtepompen om de opgewekte energie op strategische momenten in te zetten.

Ontwikkelingen gaan hard
Innovators & early adopters? Thuisbatterijen komen er in steeds meer verschillende soorten en maten. Van een opslag van 2 tot 6 kWh zijn er nu ook batterijen van 20 kWh. Er wordt veel gesproken over een ‘korte’ levensduur en ze zijn relatief ‘duur’. Jaren geleden werd er ook zo tegen zonnepanelen aangekeken. Nu is de levensduur van een zonnepaneel 25 jaar of meer en koop je 10 panelen voor €5.000 (vaak minder). De terugverdientijd van de thuisbatterij gaat veranderen. Één van de ontwikkelingen is de samenstelling van de batterij. In plaats van een lithium-ion batterij zijn er nu bijvoorbeeld ook sodium-ion batterijen. Veiliger en milieuvriendelijker, maar nog wel groter & zwaarder. Geloof je in de Wet van Moore? Technologische vooruitgang die elke twee jaar verdubbelt.

Cybersecurity & (digitale)toegankelijkheid
Voor energieopwek en -opslag in een huishouden is een combinatie van apparaten nodig. Door gebruik van een energiemanagementsysteem (EMS) kan er efficiënt worden omgegaan met elektriciteitsvraag en -productie. Apparaten worden steeds slimmer. Cybersecurity speelt hierbij een grote rol. Meer weten over data en gebouwen? Lees dan onze eerdere whitepaper: data(baas) in eigen huis.

Toegankelijk voor iedereen? Iedereen moet mee kunnen doen aan de energietransitie. Hoe? Van digitaal toegankelijke websites tot een thuisbatterij, buurtbatterij, energy hubs, vehicle-to-grid, welke oplossing dan ook. We moeten samen zorgen dat we doelen van 2050 halen. Dit kan met duidelijke randvoorwaarden vanuit de politiek en een berg enthousiasme om ontwikkelingen te blijven stimuleren! Doe jij met ons mee? Contact Maruschka via m.waldus@sobolt.com.